Địa chỉ IP là gì? Hướng dẫn cách bảo vệ địa chỉ IP của bạn

Khi truy cập Internet, các thiết bị đều sử dụng một số IP hay gọi là địa chỉ giao thức Internet để giao tiếp với nhau. Vậy địa chỉ IP là gì? Các loại IP và Cách để bảo vệ địa chỉ IP của bạn? Hãy cùng UniFi.vn tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây để nắm bắt các thông tin về địa chỉ IP cũng như học cách bảo vệ địa chỉ IP sẽ giúp ích rất nhiều trong việc bảo mật máy tính và thông tin cá nhân.

Địa chỉ IP là gì?

Địa chỉ IP hay địa chỉ mạng (tên đầy đủ là Internet Protocol Address) là một địa chỉ duy nhất được gán cho mỗi thiết bị kết nối vào mạng internet giúp xác định vị trí của thiết bị và cho phép truyền thông dữ liệu giữa các thiết bị trên mạng.

Có hai loại địa chỉ IP chính:

IP công cộng: Là địa chỉ do nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) cấp cho bạn và được sử dụng để kết nối với Internet.
IP riêng: Là địa chỉ được sử dụng trong mạng nội bộ của bạn như mạng gia đình hoặc mạng công ty.

Địa chỉ IP có hai phiên bản chính:

IPv4: Là phiên bản phổ biến nhất hiện nay, sử dụng dãy số 32 bit với 4 số được phân cách bởi dấu chấm. Ví dụ: 192.168.1.1.
IPv6: Là phiên bản mới hơn, sử dụng dãy số 128 bit với 8 nhóm số được phân cách bởi dấu hai chấm. Ví dụ: 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334.

Công dụng của địa chỉ IP

Địa chỉ IP cho phép các thiết bị trên mạng Internet giao tiếp và trao đổi dữ liệu với nhau, cung cấp thông tin về vị trí và danh tính của các thiết bị, giống như địa chỉ nhà hay số điện thoại của bạn cho các thiết bị khi chúng kết nối với mạng tương tự.

Địa chỉ mạng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định và quản lý các thiết bị kết nối với mạng internet, không chỉ là một công cụ để xác định vị trí của các thiết bị trên mạng mà còn được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như giao tiếp, định tuyến dữ liệu, bảo mật và quản lý mạng.

Giao tiếp trên mạng: Địa chỉ IP cho phép các thiết bị trên mạng internet giao tiếp với nhau thông qua việc truyền dữ liệu qua mạng. Khi biết được địa chỉ IP của một thiết bị, người dùng có thể gửi dữ liệu đến thiết bị đó và nhận dữ liệu từ thiết bị đó.
Định tuyến dữ liệu: Địa chỉ IP internet cũng được sử dụng để định tuyến dữ liệu trên mạng internet. Khi một gói dữ liệu được gửi từ một thiết bị đến thiết bị khác, địa chỉ IP giúp xác định đường đi tối ưu để gói dữ liệu đó đến đích.
Xác thực và bảo mật: IP mạng cũng được sử dụng trong quá trình xác thực và bảo mật trên mạng internet. Các hệ thống bảo mật có thể sử dụng địa chỉ IP để kiểm tra quyền truy cập và xác thực người dùng truy cập vào hệ thống.
Quản lý và giám sát mạng: Địa chỉ IP cũng được sử dụng trong quá trình quản lý và giám sát mạng. Người dùng có thể sử dụng địa chỉ IP để theo dõi hoạt động của các thiết bị trên mạng và quản lý tài nguyên mạng hiệu quả.

Nguyên lý hoạt động của địa chỉ IP

Địa chỉ IP (Internet Protocol) là một địa chỉ duy nhất được gán cho mỗi thiết bị kết nối vào mạng internet. Nguyên lý hoạt động của địa chỉ IP là để xác định và định vị một thiết bị trong mạng internet, giúp cho dữ liệu có thể được đích đến đúng nơi. Địa chỉ IP mạng được chia thành hai loại chính là IPv4 và IPv6. IPv4 sử dụng định dạng 32-bit, trong khi đó IPv6 sử dụng định dạng 128-bit. Việc sử dụng hai loại địa chỉ IP khác nhau phụ thuộc vào việc thiết bị và mạng sử dụng giao thức nào.

Khi một thiết bị kết nối vào mạng internet sẽ được gán một địa chỉ IP duy nhất. Địa chỉ này có thể được cung cấp tự động thông qua DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) hoặc được cấu hình thủ công bởi người cấu hình mạng. Khi dữ liệu được gửi từ một thiết bị đến thiết bị khác trên mạng internet, IP internet của thiết bị nguồn và đích sẽ được sử dụng để xác định đường đi của dữ liệu giúp dữ liệu có thể được gửi và nhận đúng nơi mà người dùng mong muốn.

Tuy nhiên, việc sử dụng địa chỉ IP cũng đôi khi gây ra những vấn đề về bảo mật và quản lý mạng. Do đó, các công nghệ như NAT (Network Address Translation) và VPN (Virtual Private Network) đã được phát triển để giải quyết những vấn đề này.

Ví dụ:

Giả sử bạn muốn truy cập trang web https://www.google.com/. Khi bạn nhập địa chỉ web vào trình duyệt, trình duyệt web sẽ thực hiện các bước sau:

Chia nhỏ dữ liệu yêu cầu truy cập thành các gói tin.
Gắn kèm địa chỉ IP của máy tính bạn và địa chỉ IP của máy chủ web Google vào các gói tin.
Gửi các gói tin đến bộ định tuyến.
Bộ định tuyến sẽ định tuyến các gói tin đến máy chủ web Google.
Máy chủ web Google sẽ nhận các gói tin và ghép lại thành dữ liệu yêu cầu truy cập.
Máy chủ web Google sẽ gửi dữ liệu trang web về cho máy tính của bạn.
Máy tính của bạn sẽ nhận dữ liệu trang web và hiển thị trang web trên trình duyệt web.

Phân loại địa chỉ IP thông dụng hiện nay

IP Public

IP Public là loại địa chỉ IP được sử dụng để xác định một thiết bị trên internet mà có thể truy cập từ bất kỳ nơi nào trên mạng. Đây là loại địa chỉ IP được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) và thường được sử dụng cho các máy chủ web, email server và các dịch vụ truyền thông trực tuyến khác.

IP Private

IP Private là loại địa chỉ IP được sử dụng trong mạng nội bộ của một tổ chức hoặc gia đình. Địa chỉ IP Private không thể truy cập trực tiếp từ internet mà chỉ có thể được sử dụng trong mạng nội bộ. Các địa chỉ IP Private thường được sử dụng cho các thiết bị như máy tính, điện thoại di động và máy in trong một mạng nội bộ.

IP Static

IP Static là loại địa chỉ IP mạng không thay đổi và được cấu hình thủ công để liên kết với một thiết bị cụ thể trong mạng. Địa chỉ IP Static thường được sử dụng cho các máy chủ web, máy chủ email và các thiết bị cần phải luôn có địa chỉ cố định để truy cập từ bên ngoài.

IP Dynamic

IP Dynamic là loại địa chỉ IP có thể thay đổi theo thời gian và được cung cấp tự động cho thiết bị từ máy chủ DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol). Địa chỉ IP Dynamic thường được sử dụng cho các thiết bị như máy tính cá nhân, điện thoại di động và máy in trong mạng nội bộ.

Hướng dẫn cách kiểm tra địa chỉ IP trên điện thoại

Có hai cách chính để bạn có thể kiểm tra địa chỉ IP mạng dễ dàng trên mỗi loại điện thoại:

Đối với điện thoại Android

Mở ứng dụng Cài đặt.
Nhấn vào Mạng & Internet.
Nhấn vào Wifi.
Nhấn vào tên mạng Wifi mà bạn đang kết nối.
Nhấn vào Tùy chọn nâng cao.
Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị trong mục Địa chỉ IP.

Đối với điện thoại iPhone

Mở ứng dụng Cài đặt.
Nhấn vào Wifi.
Nhấn vào tên mạng WiFi mà bạn đang kết nối.
Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị dưới mục Địa chỉ IP.

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các ứng dụng di động để kiểm tra địa chỉ IP của mình như IP Tools, Fing hay Network Analyzer.

Hướng dẫn cách check IP máy tính

Có 3 cách chính để bạn có thể kiểm tra địa chỉ IP máy tính:

Sử dụng Command Prompt

Nhấn phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
Nhập cmd và nhấn Enter.
Trong cửa sổ Command Prompt, nhập lệnh ipconfig và nhấn Enter.
Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị trong mục IPv4 Address.

Sử dụng Control Panel

Mở Control Panel.
Nhấp vào Network and Internet.
Nhấp vào Network and Sharing Center.
Nhấp vào Change adapter settings.
Nhấp chuột phải vào adapter mạng mà bạn đang sử dụng và chọn Status.
Nhấp vào Details.
Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị trong mục IPv4 Address.

Sử dụng trang web

Truy cập trang web https://whatismyip.com/ hoặc https://www.ipchicken.com/.
Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị trên trang web.

Các mối nguy hiểm liên quan đến bảo mật địa chỉ IP

Một trong những mối nguy hiểm lớn nhất liên quan đến bảo mật địa chỉ IP là việc lộ thông tin cá nhân. Khi địa chỉ IP bị lộ, người khác có thể theo dõi và thu thập thông tin về hoạt động trực tuyến của bạn, dẫn đến việc xâm nhập vào hệ thống, đánh cắp thông tin cá nhân hoặc thậm chí là tấn công mạng.

Một mối nguy hiểm khác liên quan đến bảo mật địa chỉ IP là tấn công từ phía bên ngoài. Kẻ tấn công có thể sử dụng địa chỉ IP của bạn để thực hiện các hành động xấu như tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) hoặc xâm nhập vào hệ thống, gây ra sự cố mạng nghiêm trọng và ảnh hưởng đến hoạt động của các cá nhân hay doanh nghiệp.

Ngoài ra, việc sử dụng địa chỉ IP không an toàn cũng có thể dẫn đến việc bị theo dõi bởi các công ty quảng cáo hoặc tổ chức giám sát. Họ có thể sử dụng thông tin về địa chỉ IP để theo dõi hành vi trực tuyến của bạn và tạo ra các hồ sơ cá nhân không mong muốn.

Để bảo vệ địa chỉ IP của bạn, bạn cần thực hiện các biện pháp bảo mật cần thiết như sử dụng phần mềm chống virus và malware, cập nhật hệ thống và tường lửa mạng. Ngoài ra, bạn cũng nên sử dụng một dịch vụ VPN (Virtual Private Network) để ẩn địa chỉ IP thực sự của bạn và mã hóa dữ liệu trên internet. Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, việc bảo mật địa chỉ IP là rất quan trọng để bảo vệ thông tin cá nhân và dữ liệu trực tuyến.

Hướng dẫn cách ẩn và bảo vệ địa chỉ IP

Sử dụng mạng riêng ảo VPN

VPN (Virtual Private Network) là một mạng riêng ảo giúp bảo vệ địa chỉ IP của bạn bằng cách mã hóa lưu lượng truy cập internet của bạn. Khi bạn sử dụng VPN, nhà cung cấp dịch vụ internet của bạn và các bên thứ ba khác sẽ không thể xem địa chỉ IP của bạn.

Hướng dẫn tạo cấu hình VPN trên WINDOWS 10, 11

Bước 1: Nhấn nút Start trên giao diện rồi chọn tiếp vào mục Settings.
Bước 2: Trong giao diện Windows Settings nhấn chọn vào mục Network & Internet.
Bước 3: Chuyển sang giao diện mới. Tại danh sách bên trái giao diện nhấn vào mục VPN.
Bước 4: Sau khi chọn VPN thì nội dung bên phải sẽ hiện một số mục thiết lập để tạo VPN, người dùng chọn Add a VPN connection.
Bước 5: Xuất hiện giao diện Add a VPN connection, thiết lập một số thông tin gồm:
- VPN provider: nhấn chọn Windows (built-in).
- Connection name: Chọn tên kết nối người dùng muốn.
- Server name or address: Nhập tên máy chủ hoặc địa chỉ IP của máy chủ đó.
- VPN Type: Chọn Point to Point Tunneling Protocol (PPTP) hoặc L2TP/IPsec with pre-shared key.
- Type of sign-in info: Chọn Username and password.
- Username: Tên người dùng.
- Password: Mật khẩu.
Bước 6: Nhấn Save để lưu lại thiết lập.
Bước 7: Kiểm tra mạng VPN vừa cấu hình.Để kết nối chỉ cần chọn mạng VPN vừa tạo rồi nhấn tiếp vào Connect.

Sử dụng máy chủ proxy

Proxy là một máy chủ trung gian hoạt động như một bộ đệm giữa bạn và internet. Khi bạn sử dụng proxy, các yêu cầu internet của bạn sẽ được chuyển qua máy chủ proxy trước khi đến đích nhằm giúp che giấu địa chỉ IP của bạn khỏi các trang web và dịch vụ mà bạn truy cập.

Hướng dẫn cách sử dụng máy chủ proxy để ẩn và bảo vệ địa chỉ IP:

1. Chọn một máy chủ proxy:

Bạn có thể tìm kiếm các proxy miễn phí trên internet hoặc mua proxy trả phí từ các nhà cung cấp dịch vụ VPN.

2. Cấu hình máy chủ proxy

Cách cấu hình proxy sẽ khác nhau tùy thuộc vào trình duyệt web hoặc phần mềm mà bạn đang sử dụng.

Đối với trình duyệt web (Google Chrome, Firefox, Opera…):

Mở cài đặt trình duyệt web của bạn.
Tìm kiếm phần Mạng hoặc Proxy.
Nhập địa chỉ IP và cổng của máy chủ proxy mà bạn đã chọn.
Lưu cài đặt.

Đối với phần mềm:

Mở phần mềm mà bạn muốn sử dụng proxy.
Tìm kiếm phần Cài đặt hoặc Proxy.
Nhập địa chỉ IP và cổng của máy chủ proxy mà bạn đã chọn.
Lưu cài đặt.

3. Kiểm tra proxy

Sau khi cấu hình proxy, bạn nên kiểm tra xem proxy có hoạt động hay không. Bạn có thể truy cập trang web https://whatismyip.com/ để kiểm tra địa chỉ IP của bạn. Nếu địa chỉ IP của bạn khác với địa chỉ IP thực của bạn, thì proxy đang hoạt động.

Sử dụng trình duyệt Tor

Tor là một mạng ẩn danh giúp bảo vệ quyền riêng tư của bạn bằng cách che giấu địa chỉ IP của bạn. Tor hoạt động bằng cách định tuyến lưu lượng truy cập internet của bạn qua một mạng lưới các máy chủ được gọi là các nút giúp che giấu địa chỉ IP của bạn khỏi các bên thứ ba có thể đang theo dõi bạn. Dưới đây là hướng dẫn cách sử dụng trình duyệt Tor để ẩn và bảo vệ địa chỉ IP:

1. Tải xuống và cài đặt trình duyệt Tor:

Truy cập trang web https://www.torproject.org/download/ và tải xuống phiên bản trình duyệt Tor phù hợp với hệ điều hành của bạn.
Chạy trình cài đặt và làm theo hướng dẫn trên màn hình để cài đặt trình duyệt Tor.

2. Khởi động trình duyệt Tor:

Sau khi cài đặt, hãy mở trình duyệt Tor.
Nhấp vào nút Kết nối để kết nối với mạng lưới Tor.
Trình duyệt Tor sẽ tự động kết nối với một máy chủ Tor ngẫu nhiên.

3. Duyệt web ẩn danh:

Sau khi kết nối với mạng lưới Tor, bạn có thể duyệt web ẩn danh bằng cách sử dụng trình duyệt Tor.
Lưu ý rằng sử dụng Tor có thể làm chậm tốc độ internet của bạn.

Các biện pháp bảo mật khác

Bạn cũng có thể sử dụng các biện pháp bảo mật khác để bảo vệ địa chỉ IP của bạn, chẳng hạn như:

Cài đặt phần mềm diệt virus và chống phần mềm độc hại.
Cập nhật phần mềm của bạn thường xuyên.
Sử dụng các thiết bị tường lửa
Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất cho tất cả các tài khoản trực tuyến của bạn.

Tổng kết

Qua bài viết trên, có thể thấy địa chỉ IP là một phần không thể thiếu của thế giới internet. Nó cho phép các thiết bị giao tiếp với nhau và truy cập thông tin từ các máy chủ trên toàn thế giới. Tuy nhiên, địa chỉ IP cũng có thể bị sử dụng để theo dõi hoạt động của bạn trực tuyến và thu thập thông tin cá nhân của bạn. Để bảo vệ quyền riêng tư và an ninh của mình khi trực tuyến, bạn nên sử dụng các biện pháp mà UniFi.vn đã đề cập bên trên để có thể bảo vệ địa chỉ IP cũng như quyền riêng tư một cách tối ưu nhất. Cảm ơn bạn đã chú ý theo dõi!